PAULITEIRAS - LHAÇOS - LETRAS
Pauliteiras de Miranda do Douro
b)-Lhaços de motivos de amor
1-Ai de mi!…
Ai de mi, que stou prenhada,
La barriga bai crecendo…
Se l digo, matarán-me,
Se me calho, se bai bendo!...
I se bai bendo.
2-Anramada
Se tu quieres que te anrame la puorta,
Bida de miu coraçon,
Se tu quieres que te la desanrame,
Tous amores mius son.
Se tu quieres benir comigo,
Salir de manhana,
Por nuossa bentana,
Por nuosso postigo,
Berás cumo arranco solo nun tranco,
Metido nun squife,
De nuosso serbício,
De nuossa bentana,
De nuosso balcon…
Se tu quieres que te anrame la puorta,
Tous amores mius son!...
I mius son.
3-cabalhero
Aquel cabalhero, madre,
Que por mi puorta passou;
El me quijo i you l quije,
Cumo le dezirei que nó!?...
Trés beisicos nun dés,
Quien se los dá,
Quien se los dará?
Alguien lougo se los dará…
I se los dará.
4-L maridito
A miu maridito matei,
Porque me daba bida mui mala;
Ajudai-me-lo a arrastrar,
Que l tengo muorto,
Debaixo de la cama!...
I de la cama.
5-La berde
A la berde retramar,
Solico andar, berde, berdin, berde, berdin!...
A la selombra daquel olibal,
Solico andar miu amor dormindo.
Retén-te eiqui, retén-te eilhi,
Molidagán, moço galan, corregidor, corregidor!...
Para la cárcele me lhebaran preso.
Si por amor i nó por traidor…
Para la cárcele me lhebaran preso,
Si por amor i nó por traidor!...
I nó por traidor.
6-La pomienta
Quatro quartos de pomienta
Na tienda de l rincon;
L tendeiro nun stába an casa,
La criada me la bendiu.
Ajustei-me cun la criada,
A ber se ajustaba melhor.
Al fin de nuobe meses,
La pomienta arrebentou…
Ténte cuonta,
Ténte cuonta,
Nun te pique la pomienta!...
7-La selombra
A la selombra de l miu pelo,
Un galan se ancustou;
Se l deixo, muorre de pena,
I de pena muorro you!...
I muorro you.
8-Las fadigas
Se nun se me tíran, andando,
Las fadigas de miu coraçon;
Morrerei de mal de amores,
I a Dius le pido perdon!...
I le pido perdon.
9-Morenita
Dança aqui, morenita, aqui,
Dança aqui que eu já dancei,
No meio daquela roda,
Anda o par que eu abracei.
E o par que eu abracei,
Todo era por Deus querer,
Ora jura, bate o pé,
Ela firme até morrer.
(letra em português)
LETRAS DOS LHAÇOS DOS PAULITEIROS DE MIRANDA
Pauliteiros de Miranda do Douro
a)-Lhaços de motivos agrícolas
1-Canário
Canário miu,
Canário,
Fanega de trigo
De cada anho.
Canário miu,
Canário, Andrés!
Fanega de trigo
De cada més!...
I de cada més.
2-Joanica
A bós a bós Joanica
Yá que nun sabeis segar,
You bos tomo a mie cunta,
Para todo bos ansinar!...
I bos ansinar.
3-L carrascal
Carrascal de Barbadilha
Las torres de l Salonar;
L pastor de las oubeilhas
De balde nun debe andar!...
Arriba, arriba pastores,
Que guardais nuosso ganado,
Nun bos pago la soldada,
Por andardes namorado…
I namorado.
4-L Toro
L toro desta bila
Todo l trigo me há comido,
Se hei-de poner justicia,
Por Dius que me lo han pedido,
Trés, trés, trés mil ducados
Balie l miu trigo!...
L tenie sembrado,
De l toro comido!
Bilano atrebido!
Nun témen a Dius,
Nun témen a Dius,
Nin al grande castigo!
Por un Dius que l há criado,
El me lo há-de pagar!
Inda que l bilano seia baliente,
Justicia le hei-de dar!...
I le hei-de dar.
5-La yerba
Se tu quieres,
Que te segue la tue yerba,
Trai-me la gadanha,
Cun la tue piedra,
Para la amolar,
Para la amolar,
Trai-me buis i carro,
Para la cargar,
Que segada stá…
I que segada stá.
6-Las rosas
Se furdes a colher rosas,
Al Jardin de l miu senhor,
A colher la branca flor,
Colhei de las mais fermosas,
Ó de las de cheiro melhor…
Ó de las de cheiro melhor.
7-Padre António
L padre Antonio era
Cristiano, honrado i prudente,
Que mantenie la sue casa,
Cun l sudor de sue frente;
El tenie un huorto,
El tenie un huorto,
Onde recolhie,
Onde recolhie!...
L fruito de l campo,
Que l campo traie.
Nota:
No geral os lhaços são dançados quatro vezes. E isto para o grupo de pauliteiros se alinhar nas quatro direcções. É um uso que se mantém.
Como não havia palcos e os pauliteiros dançavam numa praça ou largo, rodeados de público, faziam-no para melhor todos poderem apreciar a dança.
No fim de cada vez que se dança o lhaço, faz-se a passagem, que é uma variante da dança que permite ir mudando a orientação do grupo para as quatro posições.
Esta explicação tem não só a intenção de levar a compreender a razão desta movimentação, mas também para justificar a razão porque se repete, nalguns lhaços o último verso ou parte. Isto servia para no ensaio dar tempo para fazer a passagem.
O gaiteiro repete, esta parte da música, para o mesmo efeito, mas num tom e tempo diferentes. Este pormenor é mais importante que se julga, pois permite corrigir qualquer falha de movimentação.
O gaiteiro quando era bom - costumávamos dizer:
Com este podemos dançar à vontade que ele leva-nos ao lugar.
PAULITEIROS - LHAÇOS - LETRAS
Pauliteiros de Cércio
Como me comprometi vou iniciar a publicação das letras dos laços dos pauliteiros, mas primeiro ordenei-os por grupos como já o fizera o Drº. António Maria Mourinho.
Não segui rigorosamente a sua metodologia, mas tentei sempre segui-la no que achei estar mais correcto.
Ver: Cancioneiro Tradicional e Danças Populares Mirandesas - 1º. volume, 1984 de António Maria Mourinho.
Laços dos pauliteiros:
a) – “Lhaços” de motivos agrícolas.
b) – “Lhaços” de motivos de amor.
c) – “Lhaços” de motivos de descrição geográfica.
d) – “Lhaços” de motivos de descrição profissional.
e) – “Lhaços” de motivos de maldizer.
f) – “Lhaços” de motivos históricos.
g) – “Lhaços” de motivos religiosos.
h) – “Lhaços” de motivos benatórios.
i) – “Lhaços” de outros motivos.
j) – “Lhaços” sem letra.
De motivos agrícolas:
- Canário
- Joanica
- L carrascal
- L toro
- La yerba
- Las rosas (1)
- Padre António
De motivos de amor:
- Ai de mi…
- Anramada
- Caballero
- L maridito
- La berde
- La pimienta
- La selombra
- Las fadigas
De motivos de descrição geográfica:
- Calles de Roma
- Campanitas de Toledo
- Çaramontaina
- La puente
De motivos de descrição profissional:
- L saio
- L pison
- Ls oufícios
De motivos de maldizer:
- Balantina
- Freixenosa
De motivos históricos:
- D. Rodrigo
- General Prim
- Mirandun
- L moro
- L passeio del rei
De motivos religiosos:
- Acto de contrição
- Carmelita (2)
- La fiesta
- Palombas
- Primavera
- Sacramento
De motivos benatórios:
- La lhiebre (3)
- L tordo
- Perdigón
De outros motivos:
- Caballero
- Canedo
- L gato
- La mulhier
- La posada
- La scura
- La tchina
Sem letra:
- La bitcha
- Las rosas
- Las tairas
- Salto al castillo
- Binte i cinco abierto
- Binte i cinco de ruoda
- L fado
Nota: Em itálico aqueles cuja música estamos a gravar com os vários grupos do concelho e em breve ficará disponível para poder ouvir. Neste blog vos daremos notícia.
(1) – Versão deste lhaço que aprendemos e que é diferente da descrita pelo Pe. Mourinho, por isso a escrevemos.
Se quieres ir a colher rosas,
Al jardin de l miu senhor.
Al colher la branca flor,
Culhe la de mais en baixo,
Que ye la de melhor oulor.
I melhor oulor.
(2) – Versão deste lhaço, pelo mesmo motivo do anterior.
Dius te salbe Carmelita fermosa,
Que fuste sposa de San Jesé,
Cumo stabas ne ls altos castilhos
Sperando las balas cuntra l lucifer.
Marie, la mulhier mais pura
Que ne l mundo puode haber,
Creada i nacida,
I nacida i creada,
Quando era açucena i quando cristal.
Que l diabro tomou por ampenho
Que l santo rosairo nun se há de rezar.
Debotos benien de manos lhegar
A rezar l rosairo, Marie,
Que l reino de l cielo
Queremos alcançar.
I queremos alcançar.
(3) – Versão deste lhaço, pelo mesmo motivo do anterior.
Aqueilha canhada arriba,
Ua lhiebre bi correr,
Tu le atiras,
You le atiro,
Nun la pudimos colher.
Tu que le atireste,
You que le atirei,
Nin tu la mateste
Nin you la matei.
amigos
www.agarramestespalos.blogspot.com
www.frolesmirandesa.blogspot.com
www.nuobasdalpraino.blogspot.com
www.sobradoemlinha.blogs.sapo.pt